Koszt rozwodu - a zwrot kosztów adwokata

Czy wiesz, że w sprawie o rozwód zwolnienie od kosztów sądowych nie musi jednoznacznie oznaczać zwolnienia od obowiązku ponoszenia kosztów zwrotu procesu dla drugiej strony w przypadku przegrania sporu.

Postanowieniem zawartym w wyroku Sąd Okręgowy w Poznaniu orzekając rozwiązanie małżeństwa stron z winy pozwanego zasądził od niego na rzecz powódki 977 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.  Zdaniem Sądu Okręgowego w Poznaniu skoro orzeczono rozwód z winy pozwanego, należało uznać, że przegrał proces i w konsekwencji obciążyć go kosztami procesu, na które składają się opłata od pozwu w kwocie 600 zł i koszty zastępstwa procesowego powódki (tj. przewidzianych odpowiednim rozporządzeniem kosztów wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego – 360 złotych z uwzględnieniem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa - 17 złotych) – w kwocie 377 zł.

Pozwany odwołał się od rozstrzygnięcia w zakresie kosztów podnosząc, że nie ma żadnych dochodów a jedynym źródłem jego utrzymania jest otrzymywany zasiłek.

W ocenie Sądu Apelacyjnego w Poznaniu koszty procesu to nakłady pieniężne ponoszone przez stronę w związku z tokiem postępowania sądowego. Strona, która przegrała sprawę cywilną ma obowiązek zwrotu przeciwnikowi kosztów obrony, tj. tych, które są niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Jako że w procesie żądania powódki zostały w pełni uwzględnione mimo, że pozwany domagał się rozwodu z jej winy stroną przegrywającą proces był pozwany. 

Sąd Apelacyjny w Poznaniu powołał się przy tym na zalecenia nr R (81) 7 dotyczącym środków ułatwiających dostęp do wymiaru sprawiedliwości, przyjętym przez Komitet Ministrów w dniu 14 maja 1981 r.. Zgodnie z tym zaleceniem powinno być zasadą, że - z wyjątkiem szczególnych okoliczności - strona wygrywająca otrzymuje od strony przegrywającej zwrot sum rozsądnie wydatkowanych na koszty postępowania i honoraria adwokackie (cyt. za Standardy Prawne Rady Europy. Zalecenia, Tom IV, Sądownictwo, Warszawa 1998, s. 215). Odstępstwo od tej zasady może  mieć miejsce tylko w sytuacjach wyjątkowych. W „szczególnie uzasadnionych" sytuacjach – zgodnie z art. 102 kodeksu postępowania cywilnego sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Zastosowanie tego przepisu wymaga w każdym przypadku ustalenia, że istnieje taka szczególna (wyjątkowa) podstawa uzasadniająca odstąpienie od reguły. Nie może, taką wyłączną podstawą być trudna sytuacja majątkowa strony zobowiązanej do zwrotu kosztów stronie przeciwnej. Przeciwko takiemu poglądowi przemawia też treść art. 108 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zgodnie z którym zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia strony od obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi.

O kosztach rozwodu można też przeczytać w informacji

- kosztyrozwodu

- opłaty ponoszone w sprawie o rozwód

W sprawach konsultacji prawnej w sprawach rozwodowych zapraszam na stronę kancelarii w Poznaniu